Polacy coraz aktywniej zgłaszają nieprawidłowości podatkowe – ponad 37 tys. donosów w pół roku!

W pierwszych miesiącach bieżącego roku zaobserwowano wzrost liczby tzw. informacji sygnalnych, potocznie nazywanych donosami, które skierowano do jednostek Krajowej Administracji Skarbowej (KAS). Wzrost ten wynosi ponad 4% w porównaniu do tego samego okresu w roku poprzednim. Jednakże, dane te są jeszcze niepełne, ponieważ okres sprawozdawczy dla pierwszego półrocza nadal trwa. Urzędnicy zapewniają, że wszystkie zgłoszenia, również te anonimowe, są dokładnie weryfikowane. Wśród zgłoszeń znajdują się także takie, które są kierowane do innych instytucji, jak ZUS, policja czy prokuratura. Mimo to, tylko niewielki odsetek zgłoszeń dotyczących prawa podatkowego zostaje potwierdzony.

Analiza danych dotyczących zgłoszeń

Wyniki z 16 Izb Administracji Skarbowej wskazują, że w pierwszej połowie bieżącego roku liczba informacji sygnalnych wyniosła 37,2 tysiąca. To oznacza wzrost o 4,2% w porównaniu do analogicznego okresu roku 2024, kiedy to liczba zgłoszeń wynosiła 35,7 tysiąca. Porównując z danymi z pierwszej połowy 2023 roku, kiedy zgłoszeń było 35,1 tysiąca, obserwujemy wzrost o 6%. Te dane mogą wskazywać na rosnącą świadomość obywateli na temat zgłaszania potencjalnych naruszeń prawa podatkowego.

Rozwój kanałów komunikacji

Sebastian Polański z Izby Administracji Skarbowej we Wrocławiu zauważa, że rosnąca liczba zgłoszeń może być wynikiem nie tylko zwiększonej aktywności obywateli, ale również udostępnienia nowych kanałów komunikacyjnych. Oprócz całodobowego telefonu interwencyjnego i poczty elektronicznej, wprowadzono także aplikację mobilną e-Paragony oraz formularz elektroniczny na stronie BIP Ministerstwa Finansów.

Skala i znaczenie zgłoszeń

Choć liczba zgłoszeń wydaje się relatywnie niewielka w stosunku do ogólnej liczby podatników, ich znaczenie jest zauważalne. Każda informacja sygnalna przechodzi szczegółową analizę i weryfikację, co pozwala na identyfikację rzeczywistych naruszeń oraz dokumentowanie potencjalnych ryzyk. Proces ten pełni także funkcję prewencyjną, zwiększając efektywność działań kontrolnych administracji skarbowej.

Skuteczność zgłoszeń

Niektóre Izby Administracji Skarbowej posiadają dane dotyczące skuteczności zgłoszeń. Dla przykładu, IAS w Szczecinie informuje, że w pierwszej połowie roku nieprawidłowości potwierdzono w 4,5% przypadków. Rok wcześniej wskaźnik ten wyniósł 11%, a w pierwszej połowie 2023 roku 7%. Średnia z ostatnich lat to około 7,5%. Mimo że znaczna część zgłoszeń nie prowadzi do potwierdzenia naruszeń, ich analiza jest kluczowa dla utrzymania porządku prawnego.

Aktualne dane pokazują, że choć wielu obywateli aktywnie zgłasza potencjalne naruszenia, większość z tych zgłoszeń nie odnosi się do rzeczywistych uchybień. Zdarza się, że sygnaliści mają ograniczoną wiedzę prawną lub nieznają dokładnych okoliczności danej sprawy. Niemniej jednak, niezależnie od motywacji zgłaszających, każde zgłoszenie jest traktowane poważnie i może przyczynić się do poprawy efektywności systemu administracji skarbowej.